به دنیای ریلی سفر کنید: راهنمای جامع سفر با قطار

هرچند سفر با قطار از خیلی سال پیش هم طرف‌داران زیادی داشته است؛ اما چند سالی است که قطارها با وجود مقرون به‌صرفه‌بودن قیمتشان به رقیب جدی پرطرف‌دارترین شیوه سفر یعنی سفر با هواپیما تبدیل شده‌اند. صنعت حمل‌ونقل ریلی کشور نیز هم‌زمان با آن دچار تغییرات زیادی شد به‌طوریکه امروزه مطالبی زیادی درباره سفر ریلی با قطار وجود دارد که حتی برخی از مسافران قدیمی‌تر هم از آنها خبر ندارند. در این مطلب قصد داریم شما را به دنیای سفرهای ریلی دعوت کنیم و یک راهنمای جامع از سفر با قطار به شما ارائه دهیم پس اگر شما هم قصد سفر با این وسیله پرطرف‌دار را دارید این مطلب برای شما است.

انواع قطارهای ایران و تفاوت‌ آنها با هم

طبیعتاً اولین قدم در سفرهای ریلی آشنایی با انواع قطارهای ایران و تفاوت آنها به‌صورت کلی است. زیرا قطارها از نظر تجهیزات فنی، امکانات رفاهی و همچنین خدمات با یکدیگر تفاوت دارند و به همین دلیل تجربه سفر با هر کدام از آنها متفاوت است و در هنگام خرید بلیط قطار لازم است به انتخاب قطار دقت کرد. تصور کنید با قطاری سفر می‌کنید که در طول مسیر مرتباً لرزش‌های پیاپی واگن را احساس می‌کنید و نمی‌توانید خواب راحتی داشته باشید یا قطاری که صندلی‌های راحتی ندارد. در مقابل یک قطار دیگر علاوه‌برآن که تخت راحتی دارد و لرزش واگن را در آن احساس نمی‌کنید ملزومات خواب را به‌صورت بسته‌های بهداشتی به هر مسافر ارائه می‌دهد روشن است که سفر با دومی بسیار دلچسب‌تر است. اگر بخواهیم قطارهای ایران را در یک دسته‌بندی کلی قرار دهیم باید بگوییم شامل قطارهای کوپه‌ای و قطارهای سالنی یا اتوبوسی می‌شوند. البته دسته دیگری هم هستند که سرعت بالایی دارند و به آنها قطارهای سریع‌السیر گفته می‌شود.

قطارهای کوپه‌ای: گزینه‌‌های محبوب مسافران

قطارهای کوپه‌ای به قطارهایی گفته می‌شود که در هر واگن تعدادی اتاقک به نام کوپه وجود دارد. این دسته قطارها به دو گروه قطار ۴ تخته و قطار ۶ تخته تقسیم می‌شوند. قطارهای کوپه‌ای این مزیت را دارند که به‌جای آنکه در یک فضای مملو از افراد غریبه سفر کنید یک اتاقک شخصی‌تر در اختیار داشته باشید که به‌غیراز مسافر تنها چندین هم‌سفر غریبه دیگر حضور دارند. حتی این امکان فراهم است که مسافر یک کوپه را به طور دربستی در این قطارها خریداری کند و از این طریق در مسیر هم‌سفر غریبه‌ای در نزدیکی او نباشد. این قطارها باتوجه‌به سطح خدمات و امکاناتشان از سه ستاره تا پنج‌ستاره رتبه‌بندی شده‌اند. همه قطارهای کوپه‌ای با هر ظرفیت تختی که باشند امکانات رفاهی اولیه نظیر تخت، میز پذیرایی، نمایشگر اختصاصی در کوپه، خدمات گرم یا سرد کردن غذا و سیستم سرمایش و گرمایش را دارند. اما قطارهای ۴ و ۵ ستاره که جزو قطارهای لوکس هستند از آن هم فراتر رفته‌اند و با امکانات تفریحی و خدمات ویژه‌ای که به مسافران عرضه می‌کنند تجربه متفاوتی برای او رقم می‌زنند.

قطارهای اتوبوسی یا سالنی: گزینه‌ ایده‌آل سفر‌های اقتصادی

قطارهای سالنی یا اتوبوسی در مقابل قطارهای کوپه‌ای قرار دارند و همان‌طور که از اسمشان پیدا است چیدمان صندلی در این قطارها به‌صورت اتوبوس‌ها است و مسافران در صندلی‌هایی که به ردیف چیده شده‌اند می‌نشینند؛ بنابراین به‌جای تخت مسافران باید بر روی صندلی‌ها استراحت کنند البته برخی از قطارهای اتوبوسی صندلی‌های تخت شو دارند که تا میزان زیادی انعطاف دارد؛ اما درهرصورت با تخت در کوپه قطارها متفاوت است. در مجموع امکانات و خدمات این قطارها در مقایسه با قطارهای کوپه‌ای محدود است؛ اما مزیت اصلی آنها قیمت فوق‌العاده ارزان آنها است که موجب شده است در میان مسافران کاری و دانشجویان محبوبیت ویژه‌ای پیدا کنند.

بهترین و مطرح‌ترین شرکت‌های ریلی

شرکت‌های ریلی مختلفی در خط ریلی کشورمان فعالیت دارند که هر یک قطارهایی با ویژگی‌های مثبت و منفی خاص خودشان را بکار گرفته‌اند. اما اگر بخواهیم مطرح‌ترین و بهترین‌ها را از نگاه مسافران نام ببریم باید به شرکت‌های قطار فدک، رجا، جوپار و قطارهای نورالرضا اشاره کنیم؛ بنابراین اگر می‌خواهید هنگام انتخاب بلیط بهترین شرکت‌ها را انتخاب کنید این نام‌ها را به‌خاطر داشته باشید.

قیمت بلیط قطارهای گوناگون

در مجموع بلیط‌های قطار نوسان قیمتی زیادی ندارند و به طور سالانه توسط سازمان راه‌آهن معین می‌شود. اما چند عامل وجود دارد که موجب می‌شود تا بلیط قطار به یک مقصد خاص با قیمت‌های متفاوتی عرضه شود که شامل شرکت ریلی، رده سنی مسافر، نوع قطار اعم از کوپه‌ای یا اتوبوسی، تعداد تخت‌های کوپه، امکانات و خدمات قطار و همچنین کلاس خدماتی بلیط است. در وهله اول باید گفت بلیط برای نوزادان کمتر از دو سال رایگان، برای کودکان ۲ تا ۱۲ سال نیم‌بها و برای بزرگسال کامل محاسبه می‌شود. به طور کل قطارهای کوپه‌ای قیمت بیشتری از قطارهای اتوبوسی دارند و از میان قطارهای کوپه‌ای هم قطارهای چهار تخته قیمت بیشتری از قطارهای شش تخته دارند. بعلاوه هر قدر قطار کوپه‌ای خدمات و امکانات بیشتری ارائه دهد قیمت بلیط آن هم گران‌تر است. در کنار همه اینها گاهی یک شرکت ریلی بلیط قطار در مسیر مشخصی را در کلاس‌های مختلف ارائه می‌دهد که خدمات متفاوتی دارند. به طور مثال بلیط قطار فدک در کلاس‌های ویژه، بیزینس، اکونومی و عصرانه قیمت‌های مختلفی دارد.

تاریخ پیش‌فروش بلیط‌های قطار و بهترین زمان خرید

باتوجه‌به افزایش حجم تقاضا برای سفرهای ریلی در چند سال گذشته باید کمیاب‌بودن بلیط قطارها به ویژه در زمان پیک سفرها را یک موضوع رایج در نظر گرفت؛ بنابراین اگر قصد سفر با قطار را دارید همواره باید در نظر داشته باشید که برخلاف بقیه وسایل نقلیه سفر مثل اتوبوس یا پرواز که بیشتر مواقع چند روز قبل از سفر هم همچنان گزینه‌هایی برای انتخاب وجود دارد بلیط قطار به ویژه در مسیرهای پرترددی نظیر تهران مشهد را باید از مدت‌ها قبل دست‌کم دو هفته قبل‌تر رزرو کرد. در پیک سفرها وضعیت بدتر است و معمولاً در زمان تعطیلات بلیط‌ها پیش‌فروش می‌شوند؛ یعنی زودتر از زمان معمول عرضه می‌شوند. پیش‌فروش بلیط قطار تاریخ مشخصی ندارد و در ایام شلوغ سفر باید حسابی گوش‌به‌زنگ باشید و اخبار آن را دنبال کنید.

خرید حضوری یا اینترنتی بلیط قطار؟

ازآنجاکه نرخ بلیط قطارها به‌صورت یکسان و سراسری اعلام می‌شود هم منابع اینترنتی و هم دفاتر عرضه‌کننده بلیط قطار هر دو بلیط‌ها را با یک قیمت ارائه می‌دهند؛ بنابراین از نظر قیمتی خرید حضوری مزیتی را در برندارد. اما خرید اینترنتی زمان زیادی را می‌توان صرفه‌جویی کرد و هر زمان و از هر جا که باشید می‌توانید اقدام به خرید بلیط کنید. البته لازم است به یک منبع معتبر مراجعه کنید در آن صورت در عرض چند دقیقه و خیلی راحت با پرداخت آنلاین بلیط را تهیه می‌کنید.

قوانین کنسلی و استرداد بلیط قطار

اگر بعد از خرید بلیط قطار به هر مقصدی قصد کنسل‌کردن بلیط را داشته باشید لازم است در نظر بگیرید که قوانین کنسلی به شرکت ریلی که بلیط قطار به آن مربوط می‌شود ربط دارد. اما در مجموع برای کنسلی بلیط اغلب قطارها لازم است مبلغی به‌عنوان جریمه پرداخت کنید که به این صورت محاسبه می‌شود: تا ساعت ۱۲ ظهر روز قبل از حرکت قطار ۱۰ درصد، از ساعت ۱۲ ظهر روز قبل از حرکت تا ۳ ساعت مانده به حرکت ۳۰ درصد، از ۳ ساعت مانده به حرکت ۵۰ درصد و بعد از حرکت قطار ۱۰۰ درصد جریمه منظور می‌شود.

کلام آخر

سفرهای ریلی روزبه‌روز محبوبیت بیشتری در میان مسافران پیدا می‌کنند و ازاین‌رو دسترسی به راهنمای جامع سفر با قطار برای مسافران ریلی ضروری است. ما هم در این مطلب شما را به دنیای سفرهای ریلی برده‌ایم و به طور خلاصه و جامع مطالبی که نیاز است تا درباره سفر با قطار بدانید را در قالب یک راهنما ارائه کردیم امیدواریم که با استفاده از آنها تجربه بهتری در سفر با قطار داشته باشید.